Με διάταξη στο εργασιακό νομοσχέδιο καταργείται η επαναπρόσληψη του εργαζομένου στην περίπτωση που έχει κριθεί δικαστικά άκυρη η απόλυσή του
Την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη το επικοινωνιακό “μπαράζ” της κυβέρνησης και του υπουργείου Εργασίας προκειμένου να παρουσιαστούν ως “φιλεργατικές” οι διατάξεις του εργασιακού νομοσχεδίου που ισοπεδώνει την αγορά εργασίας, ο Κ. Χατζηδάκης, με ρύθμιση που επιμελώς αποκρύπτει, αλλάζει τα πάντα στις αποζημιώσεις απόλυσης των εργαζομένων.
Μάλιστα, με συγκεκριμένη διάταξη που αποκαλύπτει σήμερα η Αυγή, καταφέρνει ίσως το πλέον σοβαρό πλήγμα στα δικαιώματα των εργαζομένων, πολύ χειρότερο ακόμα και από την επιβολή των απλήρωτων υπερωριών και την κατάργηση του οκταώρου. Και αυτό καθώς, πρώτον, καταργείται η επαναπρόσληψη του εργαζόμενου στην περίπτωση που έχει κριθεί δικαστικά ως άκυρη η απόλυσή του και, δεύτερον, οι αποζημιώσεις που δικαιούται ο εργαζόμενος και που επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις περιορίζονται σημαντικά.
Ο “κόφτης” στις αποζημιώσεις
Συγκεκριμένα στο εργασιακό νομοσχέδιο των 150 σελίδων συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει επιπλέον αποζημίωση, αντί της ισχύουσας σήμερα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα στην περίπτωση που η απόλυσή τους κριθεί άκυρη από τα δικαστήρια.
Ακόμα η έξτρα αποζημίωση που θα καταβάλλει η επιχείρηση στον εργαζόμενο (μισθοί υπερημερίας) προκειμένου να μην τον επαναπροσλάβει περιορίζονται σημαντικά (θα κυμαίνονται από 3 έως 24 επιπλέον μισθούς), ενώ ακόμα και το ποσό που θα λάβει ο εργαζόμενος θα εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης.
Η απόλυση ως αστική ποινή
Σήμερα, στην περίπτωση απόλυσης που κρίνεται δικαστικά άκυρη, η έξτρα αποζημίωση που μπορεί να επιδικαστεί καλύπτει όλους τους μισθούς του εργαζομένου από την ημέρα της απόλυσής του. Με τη διάταξη Χατζηδάκη, που αναφέρεται σε αποζημίωση απόλυσης ως “αστική ποινή”, τα χρήματα (μισθοί) που θα λάβει ο εργαζόμενος θα αντιστοιχούν σε μισθούς από 3 έως 24 μηνών.
“Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο εργοδότης, ακόμα και αν παράνομα απέλυσε τον εργαζόμενο της επιχείρησης, δεν θα έχει την υποχρέωση επαναπρόσληψης, αλλά θα μπορεί να δώσει ορισμένους μισθούς ως αστική ποινή, και μόνο στην περίπτωση που το επιτρέπει η οικονομική κατάσταση της επιχείρησης” σημειώνει ο δικηγόρος – εργατολόγος Δ. Τεμπονέρας σχολιάζοντας την επίμαχη διάταξη του εργασιακού νομοσχεδίου.
Επομένως, αν η απόλυση πραγματοποιηθεί με την επίκληση οικονομοτεχνικών λόγων εκ μέρους της επιχείρησης ή για λόγους εκδικητικότητας προς τον εργαζόμενο, ο εργοδότης θα επιβαρύνεται μόνο με την καταβολή μερικών μισθών επιπλέον της αποζημίωσης και μόνο αν έχει την οικονομική δυνατότητα να τους καταβάλει. Έτσι, με τη συγκεκριμένη διάταξη, όχι μόνο απελευθερώνονται οι απολύσεις, αλλά “λύνονται” τα χέρια των εργοδοτών, εν μέσω πανδημίας, να προχωρήσουν σε ανεξέλεγκτες απολύσεις.
Το τετράμηνο και οι πιέσεις
Με άλλη ρύθμιση του εργασιακού νομοσχεδίου ορίζεται ότι ο εργοδότης θα έχει στη διάθεσή του προθεσμία τεσσάρων μηνών προκειμένου να τηρήσει σωστά τις διατυπώσεις ώστε να μην κηρυχθεί άκυρη η απόλυση του εργαζομένου. Με άλλα λόγια ο εργοδότης θα απολύει και θα έχει περιθώριο τεσσάρων μηνών να «διορθώσει» την απόλυση, προφανώς ασκώντας τις κατάλληλες πιέσεις στον εργαζόμενο, ώστε να μην προσφύγει στα δικαστήρια (π.χ. υπογράφοντας μια οικειοθελή παραίτηση), οπότε σταματά η ακυρότητα καταγγελίας και η επιδίκαση μισθών υπερημερίας.
Τι ισχύει σήμερα
Με τις ισχύουσες διατάξεις η άκυρη ή η καταχρηστική απόλυση συνεπάγεται την ακυρότητα της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας και, επομένως, τη μη λύση της σχέσης εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι η σχέση εργασίας παραμένει ενεργή και ο εργαζόμενος διατηρεί την αξίωση καταβολής του συμφωνημένου ή νόμιμου μισθού, αλλά και μισθούς υπερημερίας, την αξίωση για πραγματική απασχόληση και, ενδεχομένως, την αξίωση για δώρα εορτών, αποδοχές και επίδομα αδείας.
Τέλος, όσον αφορά την υπερημερία, διευκρινίζεται ότι ο εργοδότης καθίσταται υπερήμερος όταν δεν αποδέχεται την προσφερόμενη εργασία και ο εργαζόμενος έχει την αξίωση καταβολής των μισθών υπερημερίας, χωρίς να έχει υποχρέωση παροχής εργασίας.
